Sinterklaas is weer in Nederland. En nog 40 dagen tot aan kerst. Kortom, de tijd om je voor te bereiden op de feestdagen is aangebroken. Plannen maken, dichten, menu’s verzinnen, wensenlijstjes opstellen, inkopen doen…je kent het wel. Maar wat me ook bezighoudt is of en hoe december een duurzame feestmaand kan zijn.

Ik kijk uit naar de feestmaand, vol gezelligheid, lichtjes en met een welverdiende vakantie op het eind. Ook al vier ik straks eerst Sinterklaas, een beetje kerstgevoel heb ik ook al door een kerstserie te kijken! December is een leuke maand. Soms hectisch maar barst van gezelligheid. Maar het enige wat ik minder vind, is de overdaad aan spullen in de winkels. Vooral de seizoensartikelen, voor Sinterklaas en kerst.

Afgelopen week schoot me een artikel te binnen dat ik vorig jaar had gelezen in een Engels tijdschrift. Hierin stonden manieren waarop je je CO2 voetafdruk (carbon footprint) kunt verkleinen in de kerstperiode. En toen ben ik gaan schrijven. Resultaat, dit artikel met 10 tips over hoe je december een duurzame feestmaand kan laten zijn.

1. Kies natuurlijke cadeaus

Met natuurlijke cadeaus bedoel ik producten van gerecycled materiaal, kaarsen van 100% soja of bijenwas. Of bak iets lekkers om cadeau te geven. Maar je kunt ook een boek of (recent) tijdschrift dat je hebt gekocht/gelezen doorgeven als cadeau.

2. Verpak je cadeaus met aandacht

Gebruik bruin papier (of een krant) dat je zelf kunt versieren met stempels, gedroogde bloemen en touw. Vermijd folie, plastic en glitter! Of pak je cadeaus in op z’n Japans met Furoshiki, inpakdoeken. Hoe je dat doet, zie je hier maar op internet vind je nog veel meer methodes en mooie doeken (die je later weer opnieuw kunt gebruiken).

3. Koop minder en koop bewust

Bekijk eens of je het geschenk tweedehands kunt kopen en of het duurzaam geproduceerd is (let op keurmerken). Met een cadeaubon zit je volgens mij altijd goed. Vooral als je er zelf een maakt: goed voor een avondje uit, een lunch of een dienst om iemand te helpen.

Of geef iets cadeau dat ‘opgaat’ en let daarbij op de verpakking (liever glas of papier dan plastic). Voorbeelden hiervan zijn een potje (eigengemaakte) jam of chutney, losse thee, een chocoladeletter, een eigen baksel.

Vermijd ook cadeausets; die verpakkingen zitten vol eenmalige materiaal dat direct bij het afval gaat. En geef geen onzinnige cadeaus. In het Engels hebben ze daar een mooie term voor: novelty gift. Die term laat zich moeilijk vertalen maar het zijn dingen speciaal gemaakt om geen praktisch doel te dienen. Het wordt vaak verkocht als uniek item of humor. De ontvanger zal het vaak snel achter in de kast zetten of wegdoen. Ook nog eens zonde van je geld.

4. Kies een duurzame kerstboom

Wij zijn een paar jaar geleden overgestapt op een kunstkerstboom. Of dat beter is voor het milieu dan een echte kerstboom is niet bekend. Wel is het zo dat wanneer je lang met je boom doet, dit de milieubelasting vermindert. Een paar tips:

• Huur of adopteer een kerstboom.
• Koop je boom dicht bij huis. Een verre autorit heeft meer impact dan het verschil tussen soorten kerstbomen.
• Wil je een echte kerstboom en die later in de tuin planten? Kies dan een boom met een grote kluit in een pot, en geef deze veel water.
• Toch liever een kunstkerstboom? Kies er dan een die lang meegaat of koop een tweedehands exemplaar.

5. Bespaar energie

Een goede tip zeker nu onze energierekeningen de lucht in (gaan) schieten. Kies voor led lampjes en zet de verlichting aan als het donker is. Vergeet de verlichting ook niet uit te zetten, gebruik bijvoorbeeld een tijdklok. Zelf zijn we gestopt met lichtjes buiten want als we de gordijnen dicht doen, zien we er zelf niets van. Zonde toch?

6. Stop met eenmalig gebruik

Stop met het kopen en gebruiken van eenmalige decoratie. Dingen die je na 1 x weggooit. Ik denk dan aan servetten (tip: gebruik stoffen), Christmas Crackers etc. En ik houd hier ook gelijk graag een pleidooi om te stoppen met nepsneeuw. Zeker als je het buiten gebruikt. Het is zo slecht voor het milieu.

De vlokken, poeders of sprays zijn meestal gemaakt van plastic met een chemisch laagje tegen brand. Omdat de nepvlokken klein en licht zijn verspreiden ze snel bij wind en regen. Ook blijven vaak restjes liggen en wordt het zwerfafval. Daarbij komt het plastic in de natuur terecht via de bodem of grondwater, en kan bijdragen aan de plastic soep.

7. Maak je eigen decoraties

Het is leuk om creatief bezig te zijn, en als je het samen met iemand doet is dat ook nog eens gezellig. Dit is een leuk artikel voor natuurlijke kerstdecoraties (misschien dan wel goed om de spuitbussen goud- of zilververf te laten voor wat ze zijn 🤔). Ben je geen maker, dan is mijn tip om eerst naar de kringloopwinkel te gaan voordat je iets nieuws koopt bij winkels zoals Action of tuincentra. Of beter: vraag je af of je het écht nodig hebt.

8. Stuur geen kerstkaarten meer

Ai, ik noem het toch ook al doet het me pijn. Ik word namelijk altijd blij als ik een kerstkaart ontvang en ik stuur ze zelf ook graag met een persoonlijk wens erin. Maar geen kerstkaarten versturen is minder belastend. En het geld dat je bespaart, kun je doneren aan een goed doel. Maak in plaats daarvan een persoonlijke digitale kerstwens. En wil je toch kerstkaarten blijven sturen, koop dan kaarten met het FSC keurmerk en niet met glitters, folie etc.

9. Kook de juiste hoeveelheid

In een duurzame feestmaand hoort geen verspilling. Vaak is het met de kerst dat er te veel wordt gegeten (en veel mensen hebben daar achteraf ook nog spijt van). Krijg je eters, kook realistisch. Bekijk goed wat je nodig hebt, en koop niet teveel in. Met minder inkopen voorkom je voedselverspilling en onnodig geld uitgeven.

10. Wees slim met kliekjes

En mocht je toch nog met eten blijven zitten. Gooi het niet weg. Je kunt met restjes nog alle kanten op. Vries het in of verwerk het op een andere manier. Overgebleven groente kun je verwerken in soep. Vlees kan nog prima op toastje of brood. Ook een restje salade kan prima de volgende dag gegeten worden bij de lunch.

Er zijn vast en zeker nog heel veel andere manieren die kunnen bijdragen aan een duurzame feestmaand. Ik hoop dat ik je wat inspiratie heb kunnen geven. Over hoe je met kleine dingen verschil kunt maken. Maar hoe en wat je het ook doet, ik wens je alvast veel voorpret in de aanloop naar de feestdagen.