Schotland
Waternish doet mijn wereld stil staan
Balmoral Castle betovert me
De clans MacLeods en MacDonald imponeren
En drink ik mijn eerste whisky….

Schotland. Ruige wildernis. Een landschap van bergen, bossen, rivieren en meren. Zo’n mooi deel van Europa zag ik nog nooit.. Voor het eerst op reis door Schotland.

We beginnen in IJmuiden, waar we om 16.00 uur inschepen. Een voorspoedige overtocht brengt ons om 09.00 uur in Newcastle-upon-Tyne. Vanuit Newcastle rijden we langs de Northumbria Coast naar de Trossachs in Schotland. Een route met veel kastelen en burchten die herinneren aan de vele strijden die tussen de Engelsen en Schotten in vroegere tijden zijn gevoerd.

Trossachs

Aan het einde van de dag komen we aan in Callander, gelegen in de Trossachs. Het startpunt van onze reis. De Trossachs is een national park, gelegen tussen Callander en Loch Lomond. Hier ervaar ik in het echt wat ik over Schotland in gedachten heb. Bergen, meren, rivieren en bossen. Omdat we nog niet verder op doorreis hoeven, hebben we de volgende dag volop de gelegenheid om in dit gebied op verkenning te gaan. 

Loch Lomond

In de Trossachs komen de lowlands en de highlands samen. We rijden langs Loch Venacher, Loch Katherine via Drymen, Balloch naar Loch Lomond. Loch Lomond is het grootste meer van Groot-Brittanië. We stoppen in Luss waar we het Luss heritage path lopen. Een wandeling langs de rivier, door de countryside en het dorpje zelf.

Staand op de aanlegkade en uitkijkend over Loch Lomond zien wij hoe donkere wolken zich samenpakken en de stralende zon en blauwe hemel doet verdwijnen. De eerste druppels vallen als we teruglopen naar de auto aan de rand van het dorp. Op de parkeerplaats halen we snel nog koffie, cheese rolls, brownies en empire biscuits dat bij elkaar onze lunch voorstelt. In de regen rijden we verder langs Loch Lomond. Aan de noordrand buigen we weer af naar het oosten naar Callander. We stoppen nog in Balquhidder. Balquhidder is een gehucht maar bijzonder omdat hier Rob Roy MacGregor, de Robin Hood van Schotland, ligt begraven. Een bijzondere gewaarwording om in de miezerregen aan het graf van deze legende te staan.

Balmoral Castle

Vanuit Callander gaan we de highlands in. Eerst terug naar Perth. Hier pakken we de Royal Deeside op. De A93 voert vanaf Perth langs de Dee door een prachtig stuk natuur van de Grampians. Sinds Queen Victoria in 1852 Balmoral Castle kocht, is Deeside vooral bekend als het zomerverblijf van de Britse koninklijke familie. Slingerend door de countryside met heuvels groener dan groen en goudgeel van het koolzaad, komen we rond het middaguur aan bij Balmoral Castle. Het is een zonnige dag en we kunnen ons geen mooiere picknickplaats dan de Royal Gardens voorstellen. Daarna starten we met onze audiotour die ons leidt door de tuinen, langs de stallen en kassen.

Balmoral is een beperkt aantal maanden per jaar open voor het publiek. Vanaf augustus verblijft de Royal Family op Balmoral over een periode van 12 weken. Voorafgaand aan hun verblijf wordt alles wat refereert aan toerisme van het terrein verwijdert. De giftshops, alle bordjes bij de bomen, planten, richtingwijzers etc. Alles maar dan ook alles wordt afgebroken en in het daarop jaar erop weer opgebouwd. 

Omdat Balmoral het privé-eigendom is van de koninklijke familie is er slechts toegang tot één vertrek: de ballroom. Hier is een wisselende expositie van een aantal eigendommen van de familie. Van schilderijen, tot aan speelgoed tot aan jurken. En ook hier geldt, alles wordt weer teruggezet voor dat de koninklijke familie haar intrek neemt. Overigens zijn ze hier niet op vakantie, zoals vaak gedacht wordt. Vanuit Balmoral worden allerlei verplichtingen voor Schotland nagekomen. Na Balmoral komt het echte ruige werk.

De Highlands in

We beginnen aan onze tocht door de Highlands. Op een mooie zonnige dag als deze is het landschap van Cairngorm Mountains en Glen Shee betoverend mooi. Er ligt nog veel sneeuw op de toppen. Na de koffiestop op het hoogste punt rijden we verder naar Tomintoul, het hoogst gelegen plaatsje in de Highlands. Tomintoul staat voor trouble.

Maandagmiddag 13.30 uur. We zijn weer onderweg. Maar helaas is de dag gebroken en we moeten onze route herzien. We rijden naar Inverness over de Moray Firth brug tot aan Hemsdale langs de kust. Bij Hemsdale slaan we af en rijden we verder richting het noorden. We hebben weer een tip over de mooiste autoroutes die je ooit gereden moet hebben. Dit is er zo één: de A897 van Hemsdale tot aan Melvich Bay. Een single way track door een ruig landschap, schapen op de weg en we zien veel edelherten. Rond 19.00 uur komen we aan in Melvich Hotel met uitzicht op het strand van Melvich Bay en de kliffen. Na het eten besluiten we toch nog even naar het strand te gaan. Het is een prachtige zwoele avond waardoor we nog tot na tienen op het strand zijn.

Na opnieuw bacon and eggs gaan we weer op weg. Langs de kust met prachtige kliffen en idyllische baaien rijden we naar Kyle of Tongue, een gebied van diep in de kust insnijdende fjorden en bergen. De A836 gaat tussen Ben Loyal en het meer Loch Loyal naar Altnaharra. Een aaneenschakeling van de spectaculairste panorama’s. We stoppen vaak om hier van te genieten. En oh wat is het een mooie dag: blue sky, some clouds and lots of sunshine. Het is niet moeilijk hier een mooie picknickplek voor de lunch uit te zoeken. Aan de rand van Loch Shin eten we onze sandwiches.

Ullapool

Ullapool is een in 1788 gestichte haringhaven, gelegen aan zeearm Loch Broom. Het is een heel leuk vissersplaatsje. Mooie witte huisjes, bloeiende prunussen maken de straten tot een mooi plaatje. Alles is hier tweetalig aangeduid: in het Engels en Gàidhlig (Gaelic). Bij de haven is er veel bedrijvigheid. Niet alleen vanwege de vele vissers maar ook omdat vanaf hier de ferry naar Isle of Lewis (Hybriden) vertrekt. Na een wandeling door het stadje, over de pier, door de haven en tot slot strijken we op de boulevard nog even neer bij de Ullapool Bakery.

Isle of Skye

Onze reis gaat verder naar Isle of Skye, waar we 4 dagen zullen verblijven. De route gaat vanaf Garve via de A832 naar Kyle of Lochalsh is opnieuw prachtig. Het is nog bewolkt en het is dampig na de regen die vannacht is gevallen. We slaan af om een scenic route te rijden naar Plockton, een schildersachtig vissersdorpje.

Van hieruit is het nog maar even naar Kyle of Lochalsh waar we via de Skye Bridge het eiland bereiken. Via Broadford, Sconser naar Portree, waar we afslaan naar Edinbane. Het is nog vroeg in de middag zodat we eerst nog doorrijden naar het volgende plaatsje Dunvegan. Hier bezoeken we het kasteel van de McLeods. Een bijzondere plek waar een hele clangeschiedenis tot op de dag van vandaag voortleeft. Daarna terug naar Edinbane, waar we te gast zijn bij Hazel en Peter, de uitbaters van The Lodge Hotel waar we iedere avond heerlijk zullen eten in de pub. Vooral Hazel’s sticky toffee pudding mag er zijn!

Het uiterste noorden van Skye

Onze eerste echte dag op Skye rijden we eerst naar het uiterste noorden. Het is bewolkt maar we hebben nog redelijk zicht op The Old Mann of Storr, Kilt Rock maar landinwaarts bij Quiraing is het zo mistig dat we haast niets zien. Terug naar de kust waar we de laatste blauwe lucht en zonnestralen van die dag opvangen. Via de westkant weer terug via Uig naar Portree, waar het weer is opgeklaard. We wandelen door de haven en zien hoe vissers hun vangst aan land brengen.

Een nieuwe dag op Skye ziet er veelbelovend uit maar na Portree begint het al te regenen. We rijden naar het zuidwesten. Eerst naar Elgol maar door de regen en mist is onze tocht door de Cuillin Hills niet wat we er van verwachtten. Dan maar richting het zuidoosten naar Armadale waar we rond het middag uur aankomen. Intussen klaart het op zodat we buiten op een picknickplaats onze sandwiches eten.

Na de lunch bezoeken we het Clan Donald/Armadale Castle. Hier vind je het museum over de Clan Donald en mooi aangelegde kasteeltuinen. Vanuit Armadale rijden we door tot aan Aird, het zuidelijkste punt van Skye. Op dezelfde route terug begint het opnieuw te regenen en blijft het regenen. Skye doet zijn naam eer aan.

Whisky = Schotland

Bij het opstaan ziet het er veel belovend uit. We gaan eerst naar Slichagan voor een fotostop voor Bas. Het is droog, warm en bewolkt maar de zon doet haar best om door te breken. En daarna begint het echte werk! We gaan whisky proeven bij Talisker Distillery, de enige whiskystokerij van het eiland. We zijn net op tijd voor de tour door de distilleerderij. Na het whisky proeven ziet het leven er letterlijk een stuk zonniger uit. De zon is doorgebroken en willen nu nog onze laatste tijd op Skye optimaal benutten. En dus maken we nog een grote tour over het eiland.

Old man of Storr

Van west naar oost. We willen The Old Mann of Storr zien en we worden beloond. Vanaf Loch Fada hebben we goed zicht op the Old Man. Nu we toch in de buurt zijn rijden we nog een keer de waterval Kilt Rock, die zo genoemd wordt omdat de klifformatie aan een kilt doet denken. Tot slot naar Waternish waar we getrakteerd worden op het mooiste slotakkoord wat we ons wensen kunnen op deze dag. Een klein paradijs. We eten bij Stein’s Inn, de oudste pub van het eiland. We eten buiten aan de rand van de baai. Met op het menu verse vis. Alles bij elkaar maakt het tot een dag met een dikke ster!

Terug naar het vaste land

De volgende dag straalt de zon al uitbundig maar toch zitten we een beetje sip aan het ontbijt. We moeten weg van Skye, het eiland dat ondanks de mist en regen zo’n indruk op ons heeft gemaakt. En nog erger, morgenavond zitten we weer op de boot naar IJmuiden. Maar deze gedachten drijven snel weg. We hebben nog genoeg te zien!

Glen Coe

Langs Loch Lyhne gaat de route verder naar Glen Coe waar we een detour maken langs Loch Leven en Kinlochleven om uit te komen in Glen Coe, waarschijnlijk het beroemdste dal van Schotland. Een indrukwekkend berglandschap, van een diep dal omringt door steile en ruige bergtoppen. We genieten van mooie panorama’s. De weg leidt ons helemaal tot aan Loch Lomond waar we een kleine twee weken geleden ook waren. Onze laatste overnachting in Schotland is in het kleine maar toch ook lieflijke Cairndow waar we logeren in de Stage Coach Inn, pal gelegen aan Loch Fyne.

Terug naar huis

Onze laatste dag staat in het teken van de terugreis naar Newcastle-upon-Tyne en tenslotte de overtocht naar Nederland. Het landschap verandert onmiddelijk als we de lowlands van Schotland verruilen voor het Engelse platteland van Northumberland waar we nog een klein deel via Hadrian’s wall rijden. Al zijn we weer ver voorbij de Scottish borders, in gedachten zijn we er nog steeds. Schotland heeft een onvergetelijke indruk op ons gemaakt. Natuur, cultuur en gastvrijheid ten top.

Gebruikte reisgidsen en handige links

• Capitool gids Schotland
• ANWB Goud Schotland en Noord-Engeland
• Schotland voor beginners